Jeśli chodzi o kreatywność, praktyka ma pierwszeństwo przed badaniami. Myślenie projektowe idzie o krok dalej: łączy praktykę z badaniami. W tym przypadku badania dotyczą raczej obserwacji i empatii. Wyciągane z tego wnioski są następnie wykorzystywane praktycznie w burzy mózgów, szkicach, makietach i pomysłach. Wyjaśniamy na czym polega myślenie projektowe.
Myślenie projektowe - co to właściwie jest?
Podstawowe zasady można wyjaśnić szybko, ale po przyjrzeniu się szczegółom, rozwijasz chęć stworzenia rysunku ze szczegółowym widokiem możliwych zastosowań i ścieżek. W skrócie: myślenie projektowe to podejście do złożonych problemów, które zawsze koncentruje się na grupie docelowej produktu lub usługi (np. użytkowniku produktu) oraz na jej wymaganiach. W tym celu interdyscyplinarny zespół ludzi współpracuje w środowisku sprzyjającym kreatywność. Jako zespół opracowują właściwe pytania, dzięki którym mogą opracować rozwiązania, które będą w stanie przekonać użytkownika. Mając to na uwadze, zespół postępuje w następującej kolejności: zrozumienie problemu i obserwacja bazowej sytuacji, rozwinięcie i udoskonalenie pomysłów na dany temat oraz wdrożenie ich, zdobywanie nowej wiedzy w trakcie trwania procesu i zaprojektowanie go w sposób przyjazny dla użytkownika i zorientowany na osobiste wymagania grupy docelowej.Myślenie projektowe polega na dotarciu do źródła problemu, a nie tylko rozwiązywaniu niektórych objawów. - Prof. Hasso Plattner
Kto stosuje myślenie projektowe?
Szwajcarska firma telekomunikacyjna Swisscom z powodzeniem wdrożyła zwiększoną przestrzeń dla inspiracji i kreatywności. Badacze i programiści firmy Siemens Corporate Technology z Europy, Ameryki Północnej i Azji pracują nad metodami myślenia projektowego w celu połączenia świata rzeczywistego i wirtualnego oraz wprowadzenia innowacji na rynek. Firma Mobisol specjalizująca się w energii słonecznej opracowała pomysły na udostępnianie energii elektrycznej w krajach, które do tej pory miały z tym poważne problemy. Od Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN, która wykorzystuje myślenie projektowe do transferu wiedzy, do szpitala okulistycznego w Rotterdamie, gdzie odkryto, w jaki sposób sprawić, aby pacjent czuł się lepiej - myślenie projektowe pomaga ludziom znaleźć sprytne rozwiązania poprzez niecodzienne pomysły.Hurra! Mamy problem!
Hmm, to brzmi tak, jakby ludzie szukali problemu dla każdego rozwiązania. W rzeczywistości chodzi przede wszystkim o znalezienie właściwego problemu, tak aby móc zadać właściwe pytania, a tym samym znaleźć rozwiązanie prawdziwego problemu. Jeśli chcesz dotrzeć do sedna rzeczy, co oczywiście jest łatwiejsze, gdy działa się w zespole a nie samemu, to niestety nieuniknione jest to, że popełnisz błędy i obierzesz niewłaściwy tor. Lecz w trakcie tego procesu dowiesz się, gdzie rozwiązania zdecydowanie nie można znaleźć. Znajdziesz również drogę do źródła problematycznej sytuacji i odkryjesz, co w rzeczywistości składa się na problem, z którym należy się uporać. W rezultacie członkowie zespołu myślenia projektowego mogą znaleźć zupełnie inne rozwiązania.W konwencjonalnych szkołach technicznych studenci są uczeni, jak znaleźć właściwe rozwiązanie problemu. W d.school uczymy ich jak znaleźć odpowiedni problem. - Prof. Terry Winograd
Magiczny trójkąt: zespół - pomieszczenie - proces
Wszystkie trzy elementy muszą być dobrze dobrane. Zespół musi składać się z ludzi o otwartych umysłach i pochodzących z różnych obszarów. Pomieszczenie powinno zachęcać do myślenia. Tablice do szkiców i notatek, notesy i karteczki Post-it powinny być zawsze dostępne, podobnie jak materiały do prac plastycznych. Nic nie powinno ograniczać możliwości natychmiastowego zapisania pomysłu i wypróbowywania go. Pulpit, stół, krzesło, sofa, poduszki? Najważniejsze jest to, aby każdy czuł się swobodnie i aby czuł, że najważniejszym punktem nie jest siedzenie w uporządkowany sposób przy stole konferencyjnym. Pomieszczenie musi zapewniać przestrzeń na pomysły.Reguła numer jeden: nie ma ustalonych reguł.
O procesach myślenia projektowego należy myśleć jak o skrzynce narzędziowej. Co jest w środku? Jakie narzędzie powinniśmy wypróbować? Czy powinniśmy połączyć różne narzędzia? Spróbujmy!Zachowaj resztę - gwiazda myślenia projektowego
Istotnym przykładem tego, jak inteligentne, innowacyjne rozwiązanie zostało znalezione za pomocą myślenia projektowego, jest kampania Bank of America: „Zachowaj resztę”. Pracownicy Bank of America i agencji innowacyjności IDEO spędzili dwa miesiące na badaniu sytuacji życiowych, pragnień i potrzeb matek z wyżu demograficznego w Atlancie, Baltimore i San Francisco. Odwiedzali rodziny w ich domach i patrzeli tym kobietom przez ramię, gdy robiły rachunki, zakupy lub dokonywały płatności w restauracjach. Przeprowadzili wiele spontanicznych wywiadów na ulicach i w centrach handlowych oraz zdobyli wgląd w rzeczywiste codzienne życie ludzi wszędzie tam, gdzie w grę wchodziły pieniądze.Czy mała zmiana to klucz do sukcesu?
Stało się jasne, że wielu ludzi zaokrąglało wpisy w rachunkach gospodarstw domowych tak, aby pod koniec miesiąca mieć miłą niespodziankę w postaci większej ilości pieniędzy. W przypadku płatności kartą w sklepach niektóre z kobiet również zaokrąglały kwoty ze względu na wygodę. Kolejnym odkryciem było to, że z różnych powodów dla wielu matek oszczędzanie sprawiało trudności. Członkowie zespołu postawili się na ich miejscu i odkryli dwie idee, które mogli wesprzeć produktem banku: po pierwsze, dla lepszego oglądu, podczas sprawdzania finansów zaokrąglane kwoty należy pokazywać. Po drugie, oszczędności powinny być większe, niż oczekiwano. Wraz z menedżerami produktu, ekspertami finansowymi, programistami i menedżerami biznesowymi opracowano odpowiedni nowy pomysł na produkt.20 burzy mózgów i jeden pomysł
Po 20 sesjach burzy mózgów i po opracowaniu ponad 80 koncepcji, wybrano tylko jeden pomysł. Przy każdej płatności kartą kwotę należy zaokrąglić w górę, a różnicę przenieść na konto oszczędnościowe. 1600 klientów płci żeńskiej przetestowało ten produkt, co okazało się ogromnym sukcesem. W fazie wdrażania dodano nowe funkcje, a pomysł został dopracowany tak, aby był gotowy do wprowadzenia na rynek. Grupa fokusowa opracowała nazwę „Zachowaj resztę”.Myślenie projektowe polega głównie na budowaniu innowatorów, którzy mogą wykorzystać paradygmat myślenia projektowego do przekształcania pomysłów w rzeczywistość, przekształcania organizacji oraz wszystkich aspektów życia. - Prof. Larry Leifer
Gorączka złota na czerwonej sofie
Grupa fokusowa pomogła działowi public relations opracować pomysł: „Niech ludzie poszukają drobnych w kanapie i zatrzymają pieniądze, które znajdą!” Pewnego dnia w Grand Central Terminal na Manhattanie ustawiono 20-metrową czerwoną aksamitną kanapę z dużą ilością drobnych pomiędzy poduszkami. Oczywiście przyciągnęło to wiele uwagi i PR. Wielkie czerwone sofy ustawiono również w centrach handlowych w różnych innych dużych miastach USA. Każda taka promocja stała się ważnym wydarzeniem medialnym. Dowodem na to, jak duże wrażenie produkt wywarł na klientach, jest fakt, że 99% osób, które otworzyły „Zachowaj resztę” pozostaje przy nim. Produkt jest z powodzeniem oferowany do dziś. Skąd pochodzi nazwa „myślenie projektowe”? Inżynier David M. Kelley, założyciel i prezes agencji projektowania i innowacji IDEO, opracował tę metodę innowacyjnego podejścia do rozwiązywania problemów wspólnie ze swoimi kolegami z Uniwersytetu Stanforda, Larrym Leiferem i informatykiem Terrym Winogradem. Sympozja na temat „Design Thinking Research” odbywają się od 1991 roku, czyli od roku założenia IDEO. Kelley, Leifer i Winograd założyli "d.school" Stanford w 2003 roku, przy wsparciu Hasso Plattnera, który w 2007 roku założył HPI School of Design Thinking Potsdam. Myślenie projektowe było początkowo wykorzystywane wyłącznie do opracowywania innowacyjnych rozwiązań w zakresie produktów i usług. Dodano inne obszary zastosowania, takie jak:- Rozwój wewnętrznego transferu wiedzy w firmie
- Optymalizacja procesów organizacyjnych
- Dalsza edukacja i szkolenia
- Efektywniejsze wczuwanie się w klienta
- Lepsze określanie grup docelowych kampanii marketingowych
